Ons eerste bezoek aan de papiermolen van Herisem was magisch. Na autostrades, uitgestrekte bossen en vermoeide dorpskernen draaiden we een smalle weg in naar een andere wereld. Onder een torenhoge schoorsteen zagen we een pauw parmantig de trap op lopen. Ik voelde me onmiddellijk thuis.
We hadden een rustig moment gekozen en werden hartelijk ontvangen door één van de vrijwilligers. Ze wees ons nog even de weg, maar daarna mochten we op eigen houtje op ontdekking gaan in de 16e-eeuwse papiermolen, die sinds 1853 stilaan werd omgebouwd tot kartonfabriek. De machines staan nog opgesteld alsof men ze in 1940 achterliet bij de pauze.
Op de dag van ons bezoek is de bedrijvigheid in de fabriek verstild, maar ze is nog duidelijk voelbaar: in de vloer, afgesleten op de druk belopen routes, in het veelkleurige papier dat hangt te drogen op de droogzolder, in de borstels en emmers van de vrijwilligers die nog klaarstaan om te poetsen na de zoveelste overstroming. Door het hart van deze molen loopt een wervelende beek. Die drijft de machines aan, dus het stijgende water nemen ze er onvermoeibaar bij.
Nadat we een tijdje gefascineerd ronddwaalden, ontmoetten we de molenaar. Ik heb nog nooit iemand ontmoet die zijn werk zo graag doet. Met veel enthousiasme vertelt hij ons alles over zijn grote trots: een blinkende stoommachine, liefdevol gerestaureerd en helemaal performant. Of we die eens in actie willen zien? Natuurlijk!
Met een hels gekraak schieten wielen en banden in beweging. Een machine met de naam de ‘hollander’, een Nederlandse uitvinding, snijdt katoenen lompen tot pulp, de basisgrondstof van papier. Als restaurator had ik al veel geleerd over het productieproces van papier, maar in de praktijk was het een pak indrukwekkender dan in mijn cursussen!
We stonden nog verwonderd te kijken naar de draaiende machines, toen de molenaar alweer weg moest, een huifkartocht met kinderen begeleiden. Wat een heerlijke plek om klein te zijn!
Wanneer ik, terug in mijn atelier, papier uit Herisem onder de drukpers leg, wordt ik er weer helemaal gelukkig van.
Dat die molen draait, werkt, leeft. Dat hij goed verzorgd wordt door gepassioneerde mensen. En dat ik mag drukken op dat prachtige papier.
Reactie plaatsen
Reacties